NVDK congres 2016
10 november 2016, Reehorst Ede
Dagbehandeling 3.0
Definitie dagverpleging:
Op 14 juli 2015 heeft de Raad van Bestuur van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de definitie van dagverpleging voor 2016 vastgesteld: “Een aantal uur durende vorm van verpleging op een voor dagverpleging ingerichte afdeling, in het algemeen voorzienbaar en noodzakelijk in verband met het op dezelfde dag plaatsvinden van een medisch specialistisch(e) onderzoek of behandeling”. Deze definitie is gelijk aan de definitie van 2015, ondanks eerdere geluiden dat de definitie zou worden aangescherpt. Zie hiervoor ons nieuwsbericht van 3 oktober jl. De definitie is opgenomen in regeling ‘Medisch specialistische zorg’ (NR/CU-263), die per 1 januari 2016 in werking is getreden. Deze definitie hanteert het College voor Ziekenhuisvoorzieningen ook.
De landelijke ontwikkelingen vragen ziekenhuizen vooruit te kijken, de krachten te bundelen door regionale samenwerking te zoeken met andere zorgpartijen en daarbij doelmatig te werk te gaan. Om de zorg betaalbaar te houden en de beste kwaliteit te kunnen leveren kan niet alle zorg overal worden aangeboden. De ziekenhuizen moeten de zorg daarom spreiden én concentreren.
Hoe ziet de toekomstige organisatie van ziekenhuizen eruit?
De kern van het ziekenhuis van de toekomst is een klinisch interventiecentrum; hightech, goed toegankelijk, maar altijd samen met kort verblijf verpleging. Doordat nu de zorgverzekeraars steeds meer invloed krijgen en bepaald hebben dat alle vormen van basiszorg niet meer in een academisch ziekenhuis horen, worden die zorgtaken verschoven naar (goedkoper werkende) perifere klinieken. Zorgverzekeraars zijn niet meer bereid daarvoor academische tarieven te betalen. Doordat juist die basiszorg steeds meer in dagbehandeling en kort verblijf plaatsvindt neemt het aandeel dagbehandeling af in academische ziekenhuizen. Hier worden momenteel de zeer hoge risicopatiënten en gecompliceerdere ingrepen behandeld. Het is een uitdaging van de toekomst om aan te tonen dat steeds meer gecompliceerdere operaties en hoog risico patiënten in dagbehandeling behandeld zullen worden.
Door de toename van kennis, het gebruik van moderne farmaca en geavanceerde apparatuur en de ontwikkeling van het preoperatieve traject kan ook op de dagbehandeling een steeds bredere kwaliteit van zorg gegarandeerd worden. Het voortschrijdend in de medische technologie en de daarbij behorende verpleegkundige invalshoek zullen de komende jaren alleen maar toenemen waardoor in het indicatiegebied voor dagbehandeling verschuivingen zullen blijven plaatsvinden.
Ook zal de keten van participanten zoals bijv. transmuraal teams en huisartsen een steeds crucialere rol gaan spelen. Zij zullen actiever betrokken zijn in het proces.
De stand van zaken tot nu toe:
In de afgelopen periode heeft dagbehandeling het huidige kwaliteitsniveau kunnen bereiken: uiterst lage aantallen complicaties en ongeplande heropnames, minder ziekenhuisinfecties en een sneller herstel dan bij dezelfde ingrepen met opname mogelijk is. Redenen waarom het ook beter is om voor dagbehandeling aparte operatiekamers en uitrustfaciliteiten te hebben. Maar in veel ziekenhuizen zijn die aparte faciliteiten nog niet geregeld en zijn de grote operaties leidend voor de OK-planning. Er is dus nog veel werk te verzetten!
Een sterke prikkel tot de ontwikkeling van dagbehandeling wordt gevormd door de noodzaak de kosten in de gezondheidszorg en het aantal beschikbare klinische bedden te reduceren. Een verdere stimulans wordt gevormd door de toegenomen technische kennis en kunde van de medisch specialisten waarbij de ontwikkeling van de minimaal invasieve chirurgie zeker ook meehelpt. Tevens willen de overheid en de verzekeraars de dagbehandeling stimuleren vanwege bezuinigingen en de kwaliteit van de zorg met behoud van de veiligheid. Het is voor patiënten beter om zo kort mogelijk in het ziekenhuis te verblijven.
Door de maatschappelijk acceptatie is er een behoorlijke stimulans gegeven aan de uitbreiding van dagbehandeling. De uitbreiding werd mogelijk gemaakt door de ontwikkelingen in de anesthesiologie en de (endoscopische) snijdende vakken De dagbehandeling heeft invloed gekregen op de zorgprocessen, planningsmethodieken en vooral de bedrijfsvoering (het logistiek proces). Toegangstijden, wachttijden en doorlooptijden zijn zo kort mogelijk en de beschikbare capaciteiten zoals de behandelunits c.q. operatiekamers, personeel en bedden worden maximaal ingezet
